NAWA DEWATA
1.
PENGERTIAN NAWA
DEWATA
Kata
Nawa Dewata terdiri atas kata “Nawa” dan “Dewata”. Kata “Nawa”
berarti Sembilan dan kata “Dewata”
berarti Sang Hyang Widhi atau para Dewata.
Jadi, Nawa
Dewata adalah sembilan Dewa yang
merupakan manifestasi dari Ida Sang Hyang Widhi sebagai penguasa sembilan
penjuru mata angin. Nawa Dewata merupakan pancaran dari sifat Agung Sadha Siwa, yang dilukiskan
dengan Singasana Teratai yang berdaun bunga delapan (Asta Dala) sebagai lambing
dari kemahakuasaan-Nya.
2. BAGIAN DAN ATRIBUT NAWA DEWATA
Nawa
Dewata yang menempati sembilan arah mata angin, dilengkapi atribut-atribut
seperti berikut ini:
a.
Tengah (Madya)
v Dewa : Siwa
v Pura : Besakih
v Aksara : Ing
v Senjata : Padma
v Warna : Panca Warna
v Urip : 8
v Panca Wara : Kliwon
v Sapta Wara : -
v Sakti : Dewi Durga
v Wahana : Lembu
v Fungsi : Pelebur
b.
Utara (Uttara)
v Dewa : Wisnu
v Pura : Batur
v Aksara : Ang
v Senjata : Cakra
v Warna : Hitam
v Urip : 4
v Panca Wara : Wage
v Sapta Wara : Soma
v Sakti : Dewi Sri
v Wahana : Garuda
v Fungsi : Pemelihara
c.
Timur Laut
(Airsamya)
v Dewa : Sambhu
v Pura : Besakih
v Aksara : Wang
v Senjata : Trisula
v Warna : Biru (abu-abu)
v Urip : 6
v Panca Wara :
v Sapta Wara : Sukra
v Sakti : Dewi Mahadewi
v Wahana : Wilmana
d.
Timur (Purwa)
v Dewa : Iswara
v Pura : Lempuyang
v Aksara : Sang
v Senjata : Bajra
v Warna : Putih
v Urip : 5
v Panca Wara : Umanis
v Sapta Wara : Redite
v Sakti : Dewi Uma
v Wahana : Gajah Putih
e.
Tenggara
(Gheneya)
v Dewa : Mahesora
v Pura : Goa Lawah
v Aksara : Nang
v Senjata : Dupa
v Warna : Dadu / Merah Muda
v Urip : 8
v Panca Wara : -
v Sapta Wara : Wrhaspati
v Sakti : Dewi Laksmi
v Wahana : Merak
f.
Saltan (Daksina)
v Dewa : Brahma
v Pura : Andakasa
v Aksara : Bang
v Senjata : Gada
v Warna : Merah
v Urip : 9
v Panca Wara : Paing
v Sapta Wara : Saniscara
v Sakti : Dewi Saraswati
v Wahana : Angsa
v Fungsi : Pencipta
g.
Barat Daya
(Nairiti)
v Dewa : Rudra
v Pura : Uluwatu
v Aksara : Mang
v Senjata : Moksala
v Warna : jingga
v Urip : 3
v Panca Wara : -
v Sapta Wara : Anggara
v Sakti : Dewi Samodhi
v Wahana : Kerbau Putih
h.
Barat (Pascima)
v Dewa : Mahadewa
v Pura : Batukaru
v Aksara : Tang
v Senjata : Nara Pasa
v Warna : Kuning
v Urip : 7
v Panca Wara : Pon
v Sapta Wara : Buda
v Sakti : Dewi Sanci
v Wahana : Naga
i.
Barat Laut
(Wyabhya)
v Dewa : Sangkara
v Pura : Pangelengan
v Aksara : Sing
v Senjata : Angkus
v Warna : Hijau (Welis)
v Urip : 1
v Panca Wara :
v Sapta Wara : Sukra
v Sakti : Dewi Rodri
v Wahana : Singa